Küresel sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) piyasası, ABD ithalatına uygulanan yüksek gümrük vergilerinin Çinli alıcıları Amerikan kargolarını Orta Doğu’dan gelen alternatiflerle değiştirmeye zorlaması ve ABD sevkiyatlarının Avrupa’ya ve Asya’nın başka yerlerine yönelmesi nedeniyle bir sarsıntı yaşıyor.

Bu sarsıntının kaya gazı yan ürünlerinin fiyatlarını ve talebini düşürmesi, ABD’li kaya gazı üreticilerinin ve Çinli petrokimya şirketlerinin kar hanelerine zarar vermesi ve nafta gibi alternatiflere olan ilgiyi artırması bekleniyor.

Bunun aynı zamanda Çinli ithalatçılar tarafından ikame olarak kullanılan Orta Doğulu tedarikçilere ve Asya’da Japonya ve Hindistan gibi pazarlarda ürünün fiyatındaki düşüşlerden yararlanan fırsatçı LPG alıcılarına da fayda sağlayacağı tahmin ediliyor.

Doğal gaz sıvıları (NGL’ler) dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında tırmanan ticaret savaşına dahil olan en son enerji ürünleri. Çin halihazırda ABD’den ham petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatını durdurmuş durumda.

Hammadde olarak bol miktarda ABD LPG ve etan tedarikine bel bağlayan Çinli petrokimya firmaları, küresel çapta en düşük maliyetli üreticiler haline geldi. ABD’li petrol ve gaz üreticileri, yurtiçi arzın talebi aşması nedeniyle NGL’lerini satın almak için Çin’e ihtiyaç duyuyor ve bu ürünlerin stoklarının şişmesi, zaten büyümede ciddi zorluklarla karşı karşıya olan kaya gazı sondajcılarının ekonomisine zarar verebilir.

Orta akım analiz firması East Daley Analytics’te NGL analisti olan Julian Renton, “Yeniden yönlendirilebilecek belirli bir miktar akış var, ancak 400 kbd’yi bunu alabilecek başka bir pazara kaydıramazsınız” diye konuştu.

Enerji Enformasyon İdaresi verilerine göre Çin, Japonya’dan sonra ABD’nin en büyük ikinci LPG alıcısı konumunda.

East Daley, ABD’nin Çin’e ihracatının altı ila dokuz ay içinde günde yaklaşık 200.000 varil (bpd) düşerek yurtiçi stokların artmasına ve fiyatların gerilemesine yol açabileceğini tahmin ediyor.

Energy Aspects analisti Cheryl Liu, Hindistan, Endonezya, Japonya ve Güney Kore gibi diğer LPG ithalatçılarının daha ucuz olan ABD ürününü daha fazla satın almasını, Orta Doğu’nun ise Çin’e arzı artırmasını bekliyor.

Liu, “Kazananlar diğer tüm alıcılar ve Orta Doğu ihracatçıları olmalı. Kaybedenlerin ise hem Çin hem de ABD olacağını söyleyebilirim” dedi.

Büyük bir Japon LPG şirketinden bir kaynak, Orta Doğu tedarikinin aksine, ABD kargoları belirli varış noktalarına bağlı olmadığı için ABD LPG’sini diğer ülkelerden gelen tedarikle takas etmenin kolay olduğunu söyledi.

Kaynak, “Bu durum muhtemelen Çinli şirketlerin elindeki ABD LPG kontratlarının Japonya, Güney Kore, Güneydoğu Asya ülkeleri ve Hindistan’ın elindeki Orta Doğu, Kanada ve Avustralya LPG kontratlarıyla takas edilmesini hızlandıracaktır” ifadelerini kullandı.

Asyalı bir LPG tüccarı, Japon alıcıların nisan sonu ve mayıs gelişi için ucuz ABD ithalatını kaptığını ve talebin çoğunlukla kamu kuruluşlarından geldiğini söyledi. ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk dönemindeki ticari sürtüşmeler sırasında ABD’li ihracatçıların LPG kargolarını Çin’den uzağa yeniden yönlendirebildiğini, ancak o zamandan bu yana ticaret hacminin iki katına çıkmasının her iki ülkenin de diğerinin yerini almasını zorlaştırdığını söyledi.

Gemi takipçisi OilX ve LSEG’den alınan verilere göre, Japonya’nın ABD’den LPG ithalatı nisan ayında aylık bazda %12 ila %15 artarak 274.000-276.000 varile ulaştı. Gemi takipçisi Kpler’in verileri bu tür ithalatın Nisan ayında neredeyse iki katına çıkarak 639.000 varile ulaştığını gösterdi.

Satın alma planları hakkında bilgi sahibi olan kişiler, Hintli rafinericilerin Orta Doğulu tedarikçilerden Suudi Kontrat Fiyatına (CP) indirimli olarak ABD LPG’si ile uzun vadeli tedariki takas etmelerini istediklerini belirtti.

Çin gümrük verilerine göre Çin geçen yıl 17,3 milyon ton ya da 550.000 varillik rekor miktarda ABD propanı satın alarak toplam sıvı gaz ithalatının %60’ını gerçekleştirdi.

Tüccarlar, Çinli alıcıların gümrük vergilerinden kaçınmak için ABD LPG kargolarını başka ülkelerden tedarikle değiştirmek için hala çabaladıklarını söyledi. Tarifeler 14 Mayıs’ta yürürlüğe giriyor.

Asyalı LPG tüccarı, bu tür takasların maliyetinin mayıs ayının ilk yarısında gelen kargolar için ton başına 100 dolardan fazla olduğunu, Çinli ithalatçıların Mayıs ayının ikinci yarısında gelen mallar için ton başına 50 doların üzerinde bir fiyat ödemeye daha az meyilli olduklarını, ancak bazı satıcıların bu tür takaslar için hala ton başına 100 dolar civarında bir fiyat talep ettiklerini söyledi.

Bu arada, tüccar ve iki Çinli LPG ticareti yöneticisi, ticaret savaşının mayıs ve haziran aylarının ilk yarısında Çin’e gelen Orta Doğu menşeli LPG’nin primlerini, ticaret savaşı öncesi 20-30$ seviyelerine kıyasla, gösterge kontrat fiyatı karşısında ton başına 30-60$’a yükselttiğini söyledi. Kaynaklar medyaya konuşma yetkileri olmadığı için isimlerini vermekten kaçındı.

Energy Aspects’e göre, ABD’den ithalata getirilen gümrük vergilerinin Çin’in LPG talebini 2025’in ikinci yarısında bir yıl öncesinin aynı dönemine kıyasla 150.000 varil azaltırken, nafta tüketimini 140.000 varil artırması bekleniyor.

Bununla birlikte, petrol fiyatlandırma şirketi Argus’un baş LPG analisti Celia Chen, çevrimiçi bir seminerde yaptığı açıklamada, bunların aylık 1,5 milyon tonluk ABD arzının yerini tam olarak almayacağını ve Çin için aylık 1 milyon tonluk bir arz düşüşü beklediğini söyledi.

Etan için, Çin merkezli bir ticaret kaynağı, stoklarının mayıs ayının ikinci yarısına kadar dayanabileceği için etan bazlı krakerlerin şu an itibariyle üretimlerini sürdürdüğünü, ancak ABD’nin Çin’in tek tedarikçisi olması nedeniyle büyük ithalatçıların Pekin’den ithalat vergisi muafiyeti talep ettiğini açıkladı.

Kaynak: Reuters