Gemi geri dönüşüm süreçlerinde çevre ve insan sağlığını korumayı amaçlayan “Gemilerin Emniyetli ve Çevreye Uyumlu Geri Dönüşümü Hakkında Hong Kong Uluslararası Sözleşmesi”, 26 Haziran 2025 tarihinde yürürlüğe girecek. Duyuru, Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) resmi internet sitesinde yayımlandı.

2009 yılında kabul edilen sözleşme, operasyonel ömrünü tamamlamış gemilerin geri dönüşüm süreçlerinde uygulanacak standartları belirleyerek, tehlikeli maddelerin kontrolü, tesislerin işleyişi ve iş sağlığı güvenliği gibi kritik konulara düzenleme getiriyor.

Hangi gemileri kapsıyor?

Sözleşme; uluslararası sefer yapan, 500 groston ve üzeri yeni ve mevcut gemileri kapsıyor. Bu kapsamda denizaltılar, yüzer platformlar, FPSO ve FSU gibi üretim-depolama üniteleri ile yedekte çekilen ya da donanımı sökülmüş gemiler yer alıyor. Savaş gemileri, askeri yardımcı gemiler ve ticari olmayan devlet gemileri ise kapsam dışında tutuluyor.

Yeni gemi tanımı ve zamanlama

Sözleşme uyarınca, 26 Haziran 2025 itibarıyla inşa sözleşmesi yapılan, inşa sözleşmesi yoksa 26 Aralık 2025’te kızağa konulan ya da benzer bir aşamaya gelen ayrıca 26 Aralık 2027 ve sonrasında teslim edilen gemiler yeni gemi olarak tanımlanacak.

Temel gereklilikler

Sözleşmenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, hem yeni inşa edilen hem de mevcut gemiler için önemli teknik ve belge yükümlülükleri gündeme gelecek. Buna göre, yeni gemilerin teslimat anında onaylı bir Tehlikeli Maddeler Envanteri (IHM) taşıması ve geçerli bir Hong Kong Gemi Geri Dönüşüm Sertifikası (HKSRC) bulundurması gerekecek.

Mevcut gemiler ise 26 Haziran 2030 tarihinden itibaren operasyonel ömürleri boyunca bir IHM oluşturmakla yükümlü olacak. Bu envanterin gemide güncel şekilde korunması ve geçerli bir HKSRC sertifikasıyla desteklenmesi şart olacak.

Geri dönüşüm sürecine giren gemiler, işlemlere başlanmadan önce Nihai Sörvey adı verilen son denetimden geçecek. Bu sürecin sonunda, gemiye Uluslararası Geri Dönüşüme Hazır Sertifika (International Ready for Recycling Certificate) düzenlenecek.

Öte yandan, gemi geri dönüşümünü gerçekleştirecek olan tesislerin de yetkilendirilmiş olması gerekecek. Tesislerin, faaliyette bulunabilmesi için Gemi Geri Dönüşüm Yetki Belgesi (DASR) sahibi olması zorunlu hale gelecek.

IMO’dan rehberler ve ek belgeler

Uygulama sürecine dair teknik detayları ve uluslararası geçiş sürecini desteklemek amacıyla IMO tarafından bazı kılavuz dokümanlar da yayımlandı. Bu kapsamda, Hong Kong ve Basel Sözleşmeleri’nin sınır ötesi gemi taşımalarında birlikte nasıl uygulanacağına dair HKSRC.2/Circ.1 rehberi ile kamuoyunun bilgilendirilmesini amaçlayan “Sıkça Sorulan Sorular” dokümanları paylaşıldı.

Yeni düzenlemeyle birlikte, gemi geri dönüşüm sektörünün insan sağlığı ve çevre güvenliği açısından daha şeffaf ve sürdürülebilir bir zemine oturtulması hedefleniyor.

The post Hong Kong Sözleşmesi yürürlüğe giriyor appeared first on Haber Denizde.