Ekonomim’den Aysel Yücel’in haberine göre, artan maliyetler ve finansmana erişimde yaşanan zorluklar, Türk tersanelerinin rekabet gücünü zayıflatıyor. Siparişleri rakip ülkelere kaptıran yerli üreticilerin ihracatındaki düşüş hız kazandı. Türkiye’nin gemi ve yat ihracatı, haziran ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 61,8 oranında azalarak yaklaşık 84 milyon dolara geriledi. Haziranda ihracat kaybı en çok gemi inşa sektöründe yaşandı.

Özel amaçlı gemi inşasında kısa sürede Türkiye’yi küresel lider haline getiren Türk tersaneleri, üretim maliyetlerinde Türkiye’nin en fazla gemi ihraç ettiği Norveç’le aynı seviyelere gelince, tüm dünyada çevreci gemilere talebin arttığı bir dönemde, yeni sipariş alamaz hale gelmişti. Eski sözleşmelerin etkisiyle geçen yılı 1,4’lük sınırlı daralma ile kapatan sektör, 2025’i zorlu geçiriyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre, Türkiye’nin gemi ve yat ihracatı haziran ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 61,8 oranında azalarak yaklaşık 84 milyon dolarda kaldı. Haziran ayında en fazla ihracat kaybı yaşayan sektör de açık ara farkla gemi inşa oldu. Böylece, Ocak-Haziran 2025 döneminde sektör ihracatı yıllık bazda yüzde 1,3 daralarak yaklaşık 908 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Ekonomim’e konuşan Gemi, Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği (GYHİB) Başkanı Cem Seven, devam eden sorunlara paralel, yeni siparişlerdeki azalmanın artarak devam ettiğini dile getirdi.

Cem Seven, İhracatçıların rekabet gücünü zayıflatan en önemli etkenin, düşük kurla birlikte yüksek enflasyon olduğunu belirten Seven, bu durumun maliyetleri kontrol etmeyi neredeyse imkânsız hale getirdiğine dikkat çekti. Türk üreticilerin artık Norveç gibi yüksek maliyetli ülkelerle benzer seviyelere geldiğini ifade eden Seven, bu eşitlenmenin Türkiye’nin fiyat avantajını ortadan kaldırdığını söyledi. Finansmana erişim konusunda da ciddi sıkıntılar yaşandığını belirten Seven, özellikle üretim ve ihracat için gereken kredilere ulaşmanın her geçen gün zorlaştığını söyledi. TL ve döviz kredisinde faizlerin yüksek olması da maliyetleri artıran bir başka unsur…

Ayrıca, 24 metre altındaki ticari yat ve yelkenlilerde KDV istisnasının bulunmamasının üreticiler açısından büyük bir dezavantaj yarattığını ifade eden Seven, bu sorunun özellikle küçük ve orta ölçekli firmaların ayakta kalmasını zorlaştırdığını ifade etti.

Sektörde yaşanan zorluklara paralel bazı şirketler küresel rekabet gücünü korumak için yatırımını farklı ülkelere taşımaya başlamıştı. Sektörün ihracat liderlerinden Tersan Norveç’te, Hicri Ercili Hollanda’da tersane yatırımı yapmıştı. GYHİB Başkanı Cem Seven, kayıpların artmasına paralel farklı yerli şirketlerin de yatırımlarını yurt dışına kaydırabileceğine dikkat çekti.

İstihdamda azalma sürüyor

Gemi ve yat ihracatında yılsonunda yüzde 15’in üzerinde daralma öngörülüyor. Diğer yandan sektörde istihdam kaybı da sürüyor. 80’in üzerinde faal tersanenin bulunduğu sektörde, istihdam kaybı son bir yılda yüzde 10’un üzerinde azaldı.

En büyük pazar Norveç, ilk 10’a bile giremedi

Türk tersanelerinin 10 yılı aşkın süredir en fazla ihracat yaptığı ülkelerden olan Norveç, haziran artan maliyetler nedeniyle ilk 10’a bile giremedi. Norveç, geçen yıl haziran ayında 60 milyon dolarla en büyük ihracat pazarı olurken, bu yılın aynı döneminde bu ülkeye hiç ihracat yapılmaması dikkat çekti. Ocak-Haziran 2025 döneminde yüzde 22 payla en büyük ihracat pazarı Norveç olmaya devam etse de bu ülkeye en fazla satışın yapıldığı ürün grubu olan balıkçı teknelerinde, ilk yarıdaki azalışta da Norveç pazarındaki kayıplar etkili oldu. İlk yarıda özel amaçlı balıkçı gemi ihracatı yıllık bazda yüzde 0,5 azalarak yaklaşık 157 milyon dolar olarak gerçekleşti.

The post GYHİB : “Türk tersaneleri yurtdışına gidebilir” appeared first on Haber Denizde.