Bir zamanlar yalnızca Roma imparatorlarının ve aristokratların giydiği, efsanelere konu olan “deniz ipeği” ya da bilinen adıyla sea silk, 2000 yıl aradan sonra bilimsel yöntemlerle yeniden üretildi. Akdeniz’e özgü büyük bir deniz tarağı olan Pinna nobilis’in kayalara tutunmasını sağlayan “byssus” ipliklerinden elde edilen bu ipek, şimdi Koreli bilim insanları tarafından yeniden hayat buldu.

Denizin altın lifi olarak biliniyor

Antik Yunan efsanesindeki “Altın Post”un ilham kaynağı olduğu düşünülen deniz ipeği, yalnızca hafif ve yumuşak yapısıyla değil, aynı zamanda solmayan altın parıltısıyla da dikkat çekiyordu. Ancak çevresel yıkım, kirlilik ve aşırı avlanma nedeniyle Pinna nobilis türü bugün nesli tükenme tehlikesi altındaki canlılar arasında yer alıyor ve avlanması yasak. Deniz ipeği üretimi ise neredeyse unutulmuş durumda.

Atık malzemeden sürdürebilir moda hamlesi

Kore’nin Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Prof. Dr. Dong Soo Hwang ve ekibi, deniz ipeğini yeniden üretmeyi başardı. Üstelik bu kez, nesli tükenmekte olan Pinna nobilis yerine, Güney Kore kıyılarında ticari olarak yetiştirilen Atrina pectinata türünün “byssus” iplikleri kullanıldı. Bu ipliklerin hem kimyasal hem de fiziksel açıdan deniz ipeğiyle benzer olduğu keşfedildi.

Altın parıltısının sırrı: yapısal renklenme

Yapılan analizler, deniz ipeğinin altın renginin boya değil, ışığın nano yapılar üzerindeki yansıması sayesinde oluştuğunu ortaya koydu. Bu fenomen, kelebek kanatları ve sabun köpüklerindeki ışıltıya benzer şekilde “yapısal renklenme” olarak biliniyor. Deniz ipeğinde, “photonin” adlı küresel proteinlerin katmanlaşarak ışığı yansıtmasıyla bu kalıcı renk elde ediliyor. Bu da kumaşın, boya kullanılmadan bile solmadan rengini koruyabilmesini sağlıyor.