Sri Lanka’nın en yüksek mahkemesi Singapurlu bir denizcilik firmasının, batan gemisinin neden olduğu deniz kirliliği için 1 milyar ABD doları tazminat ödemesine karar verdi. Yüksek Mahkeme, iki hafta süren yangının ardından Haziran 2021’de Kolombo açıklarında batan MV X-Press Pearl’ün sahibi Express Feeders’ı bir yıl içinde ödeme yapmaya yönlendirdi.

361 sayfalık kararda şirketin “emredildiği şekilde daha fazla tazminat ödemesi yapacağı” belirtildi.

Çevreciler davayı hem hükümet yetkililerine hem de firmaya karşı “benzeri görülmemiş ekolojik felaketi önleyemedikleri” gerekçesiyle açmışlardı.

Gemi alev aldığında Hindistan’da yüklenen 25 ton nitrik asit de dahil olmak üzere 1.486 konteyner taşıyordu. Soruşturmalar yangının kimyasal bir reaksiyon sonucu çıktığını gösteriyor. Gemide ayrıca 297 ton Ağır Fuel Oil ve 51 ton deniz yakıtı bulunuyordu.

Yangın geminin varışından bir gün sonra sızıntı yapan bir nitrik asit konteynerinden kaynaklanmıştı. İlk kontrol çabalarına rağmen yangın şiddetlenerek 25 mürettebatın ve kurtarma ekibinin tahliyesini zorunlu kılmıştı . Gemi, daha derin sulara çekme girişimi sırasında kısmen batmıştı.

Bu karardan önce, Express Feeders temizleme işlemleri ve balıkçılara tazminat olarak 7.85 milyon ABD doları ödemişti. Şirket daha sonra sorumluluğunu 19 milyon Sterlin (25 milyon ABD Doları) ile sınırlayan bir Londra deniz mahkemesi kararı aldı ve bu karar Sri Lanka tarafından temyiz edildi.

Sri Lankalı yetkililer yangının, mürettebatın olaydan 9 gün önce haberdar olduğu bildirilen nitrik asit sızıntısından kaynaklandığına inanıyor. Gemi Sri Lanka sularına girmeden önce hem Katar hem de Hindistan sızan asidi boşaltmayı reddetmişti.

Mikroplastik granüllerin Sri Lanka’nın batı sahilinin 80 km’lik bölümünü kaplaması ve balıkçılık faaliyetlerinin aylarca durmasına neden olmasıyla çevresel etki ciddi boyutlara ulaştı. Geminin batmasıyla deniz canlılarının toplu ölümleri ve kıyı ekosistemlerinde ciddi bozulmalar yaşanmıştı.

Sri Lanka tarafından Singapur’da geminin sahiplerine karşı açılan ayrı bir dava, Londra mahkemesinin kararına kadar beklemeye alındı.