ABD, İngiltere ve AB’nin Rusya ve İran’a yönelik yaptırımları, yaptırımlara tabi petrol yükü taşıyan gemilere yönelik olarak artmaya devam ederken, gölge filo büyümeye devam ediyor.

Veson’un Değerleme ve Analitik Başkan Yardımcısı Matthew Freeman, gölge filonun iki nedenden dolayı hala büyüdüğünü düşündüğünü söyledi. İlk neden, yaptırımların sıkılaştırılması ve bu nedenle yaptırım listelerine daha fazla geminin eklenmesiydi. Bu yıl, ABD Hazine Bakanlığı’nın Yabancı Varlık Kontrol Ofisi (OFAC) yaptırım listelerine yaklaşık 100 gemi eklendi.

İkinci neden ise, gemileri satın alan kişi ve şirketlerin başlangıçta gölge filonun bir parçası olmamaları, ancak daha sonra yaptırım uygulanan yüklerin ticaretine başladıklarında filonun bir parçası haline gelmeleri.

Freeman, Singapur’da gazetecilere verdiği demeçte, “Bu nedenle, filonun büyümesinin hiç yavaşladığını düşünmüyorum, muhtemelen daha da arttı” dedi.

Ukrayna’daki savaşa yanıt olarak Rus petrol ve gazına uygulanan yaptırımlarla hızla büyüyen karanlık filonun tam büyüklüğü tartışma konusu.

OFAC’ın yaptırım gemileri listesine göre, karanlık filo küresel tanker filosunun yaklaşık %8’ini oluşturuyor. Freeman, “Karanlık filoyu tespit etmek için kullandığımız bazı verilere ve analizlere bakarsanız, bu oran biraz daha yüksek” dedi.

Veson, yaptırım uygulanan yükleri taşıdığından şüphelenilen gemiler de dahil olmak üzere, karanlık filonun tanker filosunun yaklaşık %12’sini oluşturduğunu tahmin ediyor.

Gölge filonun sahipliği açısından iki merkezin var olduğu görülüyor. Bunlar Çin ve Orta Doğu. Bunun yanı sıra, geminin gerçek sahibini tespit etmenin çok zor olduğu, daha küçük bayraklar taşıyan çok sayıda gemi de bulunuyor. Hindistan, 2022’de Ukrayna’da savaş başladığından beri Rus petrolünün önemli bir alıcısı olarak ortaya çıkmış olsa da, en azından doğrudan, gölge filoda ticaret yapılan gemilerin önemli bir sahibi değil.

Freeman, Çin’in durumunda, gayrimenkul piyasasının çöküşüyle birlikte gemilerin popüler bir yatırım aracı haline geldiğini söyledi. Deniz taşımacılığına yeni katılan bu şirketler, gemi satıldığında KYC kontrollerinde temiz çıkıyor, ancak daha sonra karanlık filonun bir parçası olarak ticaret yapmaya başlıyor. Freeman, “Bu hala devam ediyor, yani büyüme hala devam ediyor” dedi.