13 Haziran 2025 tarihinde gerçekleşen Türkiye Denizcilik Federasyonu’nun (TÜRDEF) 8. Olağan Genel Kurulu’nda başkanlık için yarışan Kaptan Orhan Kasap, kürsüde yaptığı konuşmada Türk denizcilerin yaşadığı vize sorununa yönelik dikkat çekici bir çözüm önerisini dile getirdi: “Ok-to-Board” sistemi.

Bu öneri, salonda bulunan sektör temsilcileri tarafından ilgiyle karşılandı. Ancak “ilk kez” ifadesi bu noktada tam olarak gerçeği yansıtmıyor. Kaptan Kasap da bu durumu açık yüreklilikle ifade ediyor: “Bu sistemi ilk ben gündeme getirmedim. 3-4 yıl önce IMO’ya bir yazı verildi ama kimse takip etmedi. Yeşil pasaporta odaklanıldı. Ta ki ben tekrar gündeme taşıyana kadar…”

Bu sözler, sektörde sıkça karşılaşılan bir duruma da işaret ediyor: Bir konunun gündeme alınması başka, onun takibini yapmak bambaşka bir sorumluluk. Kaptan Kasap, bu sorumluluğu üstlenerek “Ok-to-Board” sistemini yeniden gündeme taşıyan ve ilgili kurumlarla birebir görüşmeler gerçekleştiren isim olarak öne çıkıyor.

Konuya ilişkin olarak Kaptan Orhan Kasap, sürecin perde arkasını şu sözlerle aktarıyor:

7 Temmuz 2025’te 7deniz Haber’e verdiğim demeçten hemen sonra, çözüm önerimizi doğrudan muhataplarına iletmek üzere harekete geçtim. Önce Denizcilik Genel Müdürümüz Sayın Ünal Baylan ile görüştüm, ardından Bakan Yardımcımız Sayın Durmuş Ünüvar’a konuyu detaylarıyla anlattım. Her iki görüşmede de olumlu bir yaklaşım gördüm. Sonrasında Deniz Ticaret Odamızın Başkanı Sayın Tamer Kıran’a da bu çözümü sundum. Sağ olsunlar, hepsi ilgiyle dinlediler ve değerlendirmeye aldılar.

Bu açıklama, yıllardır çözüm bekleyen bir yapısal sorunun artık daha kararlı bir şekilde ele alındığını gösteriyor. Takip eden, anlatan ve çözüm için temas kuran bir yaklaşımın, sektör adına nasıl fark yaratabileceğini de gözler önüne seriyor.

Peki nedir bu “Ok-to-Board” sistemi?

Kısaca anlatmak gerekirse, bu sistem gemi insanlarının görevli oldukları gemilere katılımı için gerekli onayların önceden alınmasını sağlıyor. Böylece vize süreci hızlanıyor, belirsizlikler azalıyor. Rotterdam’dan Hamburg’a, New York’tan Şanghay’a kadar dünya deniz taşımacılığının merkez limanlarında yaşanan vize krizine karşı, bu sistem güçlü bir alternatif sunuyor.

Bu öneri, TÜRDEF’in uzun süredir gündemde tuttuğu yeşil pasaport ve yıpranma hakkı talepleriyle birlikte ele alındığında, Türk denizciler için daha kapsayıcı bir çözüm paketi ortaya çıkıyor. Ancak burada kritik olan şey, bu önerilerin sadece konuşulması değil, takip edilmesi. Kaptan Kasap’ın yaptığı tam da bu: Söylemekle kalmayıp, kapı kapı dolaşarak ilgililere anlatmak.

Geçtiğimiz bu hafta sonu TÜRDEF’in sosyal medya paylaşımını gördüğümde, ilk işim Orhan Kaptan’a “Hayırlı olsun, bunu ilk sen dile getirdin,” demek oldu. Durmuş Ünüvar’ın paylaşımında da aynı vurguyu gördüm. Bu, sektörde bir şeylerin değişmeye başladığının işareti olabilir dedim.

Bu vesileyle, Türk gemi insanlarının karşılaştığı yurt dışı çıkış ve vize engellerini daha önce çeşitli platformlarda dile getirmiş, kamuoyunu bilgilendirmiş ve çözüm önerileri sunmuş olan tüm meslek odalarına, sendikalara ve sivil toplum kuruluşlarına (STK’lara) içten teşekkürlerimizi sunarız. Denizciliğimizin ortak sorunlarında gösterdikleri duyarlılık ve dayanışma, sektöre güç vermektedir.

Son dönemde gündeme gelen başka bir öneri olan yeşil pasaportun tüm gemi insanlarına verilmesi konusu da dikkate değer; ancak bu çözüm, sayısal ve idari sınırlamalar nedeniyle genel ve uygulanabilir bir yöntem olmaktan uzaktır. Bunun yerine, Ok-to-Board gibi liman bazlı, operasyonel geçişleri doğrudan kolaylaştıran ve tüm gemi adamlarını kapsayabilecek bir sistemin hayata geçirilmesi, sorunun kökten çözümünü sağlayacaktır. Bu model, benzer sorunlar yaşayan diğer ülkeler tarafından da başarıyla uygulanmakta ve örnek alınmaktadır.

Son olarak, Türk denizciliğine gönül vermiş Kaptan Orhan Kasap’a, bu çözüm önerisini gündeme taşıdığı, ilgili kurumlarla birebir görüşerek takibini yaptığı ve sektörün önünü açacak bu vizyoner adımı cesaretle ortaya koyduğu için içten teşekkürlerimizi sunuyoruz.

İbrahim Kocamış