YATEK’in yat inşa, bakım ve onarım tesisi için belirlenen faaliyete tamamen başlama tarihi ne zaman? Projenin tamamlanma süreci ve faaliyete geçmesi için hangi adımlar atılacak?
İzmir’in Aliağa ilçesi, Çaltılıdere mevkiinde yer alan S.S. Yat ve Tekne İmalatçıları Endüstrisi Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi (YATEK), farklı noktalarda faaliyetlerini sürdüren tekne ve yat imalatçıları ile bunlara ait yan sanayi iş kollarını bünyesinde toplamak ve bunlara dair pazarlama, eğitim, sosyal tesisleri içeren toplu işyeri ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 2004 yılında kuruldu. YATEK, gerek coğrafi konumu, yat turizmi için popüler bir destinasyonda olması, gerekse ülkemizin yat sektöründeki geçmiş yıllara dayanan bilgi ve insan gücü birikimiyle kısa zamanda büyüme potansiyeli olan bir projedir. Projemiz 1,472 milyon m² dolgu alanı üzerinde konumlanan ve farklı büyüklüklerdeki (20.000 m², 10.000 m², 5.000 m², 2.500 m² ve 1.250 m²) 98 yat ve tekne yeni inşa ile bakım/onarım tersanesinden oluşan dev bir projedir. Bugün itibarıyla 98 üyemizin faaliyete geçmesi ile ilgili herhangi bir problem yoktur. Her bir üyemiz istediği zaman gerekli resmi prosedürleri tamamladıktan sonra belirlenen kapalı alan ölçülerine göre inşaatlarını yapabilir. Yine gerekli ruhsat işlemlerini tamamlamalarını müteakip yeni inşa ve/veya bakım onarım faaliyetlerine başlayabilirler. Şu ana kadar 4 ortağımız ruhsat işlemlerini tamamlamıştır. 64 ortağımız ise ruhsat alma sürecindedir. 30 ortağımızın ruhsat alma işlemlerini hızlandırmak amacıyla da yönetim kurulu olarak inisiyatif almış ve toplu fiyat almak suretiyle kooperatif olma bilincine uygun üyelerimiz lehine ekonomi sağlanmaya çalışılmıştır.Büyük bir değişimle yeni yönetim olarak göreve başladınız. Eski yönetimle olan farklarınızı ve stratejik olarak yeni vizyonunuz da nasıl bir değişim olacağını anlatır mısınız?
Yeni-eski diye sınıflamayı, seçim sonrası herhangi bir ayrışmamaya sebep olmamak için, özenle kullanmamaya çalışıyoruz. Bizim seçim mottomuz ‘Hep Birlikte’ idi. Buna uygun olarak tüm üyelerimizi kapsayıcı ve kucaklayıcı bir yönetim tarzı belirledik. Bu amaçla ilk icraatımız ‘yönetim harici’ üyelerin kullanımına, yorum ve katkı yapmalarına ‘kapalı’ olan Whatsapp grubunu tüm üyelerimizin her türlü yapıcı yorum ve önerilerini değerlendirmek üzere açmak oldu.
Bunun harici, kooperatif tanımı olarak; “Tüzel kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarını işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir ortaklı ve değişir sermayeli ortaklıklara kooperatif denir.”
Şirketlerin merkezinde sermaye bulunur ve temel amaçları kâr elde etmektir. Kooperatifler ise ortak gayelerini gerçekleştirmek isteyen üyelerin sahip olduğu ve üyeleri tarafından işletilen, merkezine insanı yerleştiren girişimlerdir”
“Bir üye, bir oy” kuralına dayanan demokratik yönetim; ortaklık payına bakılmaksızın eşit söz hakkı vardır. “
Sektörün gerçeklerini baz alarak kooperatifi tüm üyelerimizin aktif katılımıyla yönetmek adına ‘kurullar’ oluşturduk. Standart olarak olması gereken Yönetim Kurulu ve Denetim Kuruluna ilave olarak; işletme, ihale, üst yapı ve altyapı teknik kurulları, danışma, hukuk, bürokrasi ve fuar kurullarını konusunda uzman ve görev almak isteyen tüm üyelerimizin katılımıyla hayata geçirdik. Şu anda kurul üyeleri, güncel işlerde kendi uzmanlıklarına göre sorumluluk alarak yapılan işlerin tüm üyelerin maddi ve manevi çıkarına olacak şekilde yürütülmesini sağlamaktadırlar. Her bir kurul üyemize yönetim kurulumuz ve tüm üyelerimiz adına ayrı ayrı teşekkürlerimi sunuyorum.
Türkiye, yat inşa sektöründe İtalya ile aynı kalitede rekabet ettiğini beliyoruz. Bu tesisin tamamen faaliyete geçirdiğinizde, yat inşasında dünya çapında ülke olarak rekabet farkımız ve hedefimiz ne olur?
Sizlerin de bildiği gibi ülkemiz yat yeni inşa ve bakım/onarım konusunda uzun yıllardır bir dünya markası olmuştur. Gerek teknik altyapı gerekse insan gücü kalitemizle yat sektöründe global bir markayız. 98 adet tersanenin faaliyete geçmesiyle beraber, bulunduğumuz lokasyonun hem demografik ve hem de ekonomik olarak çok hızlı bir şekilde kalkınmasına hizmet edeceğiz. Bölgeyi, yat sektörünün cazibe merkezi haline getireceğiz. Çok kısa zamanda bölgede yan sanayinin de projelere paralel olarak gelişeceği, 5 yıldızlı otellerin, lüks yeme/içme mekanlarının bir bir açılacağını hep beraber göreceğiz. Çünkü buraya dünyanın her yerinden proje gelecek, proje sahipleri yalnızca tersanelerimize değil, aynı zamanda endirekt olarak bölgeye de döviz kazandıracaklardır.
YATEK’in altyapı yatırımları tamamen faaliyete geçtiği taktirde Türkiye’nin yat inşa sektöründeki global rekabet gücünü artırma hedefi ne aşamaya gelir? Aynı zaman da Türkiye’nin mavi ekonomisine ne gibi katkılar sağlayacak?
YATEK’in tam kapasiteye geçmesiyle beraber, ‘Mavi Ekonomi’ye:
• 1 milyar USD doğrudan ekonomik katkı sağlanması,
• Dolaylı ve tetiklenen etkilerle toplam katkı 2,5 milyar USD olması ön görülmüştür.
Konuyla ilgili çok güzel bir atasözümüz var, der ki, “Birlikten güç doğar”. Düşünsenize yat projeleri ile dolu 98 tersane, tersaneleri destekleyen bir yan sanayi, yaratılacak istihdam, işgücünü desteklemek için üniversitelerin açılacak yeni fakülteleri, yeni meslek yüksekokulları, meslek liseleri, açılacak özel kurslar, doğal olarak yeni oteller, restoranlar, endirekt etkilenecek nemalanacak onlarca işletme… Ülkemizde ve dünyada bu kadar kompakt bir yapılanma yat sektöründe yok, biz ilk olacağız. Bu müthiş sinerjiyle kısa zamanda rekabette öne geçeceğimize ve hatta global rakiplerimizin de projemizle en kısa zamanda ilgileneceğine inanıyorum. Bu bağlamıyla da ülkemize dış yatırım çeken bir proje olacağız.
Bu dev yat inşa ve bakım tesisi projesinin en önemli avantajları ve Ege-Akdeniz havzasındaki en büyük yat/tekne inşa kapasitesine sahip olmasının sektöre ve bölgeye ne gibi yansımaları olacak?
Projemiz hem bölgemizin hem de benim bildiğim kadarıyla dünyadaki en büyük yat inşa kompleksi olması vasfıyla tek. Konumu da çok cazip. Ege ve Akdeniz çanağında yaklaşık 500 tekneye bakım onarım ve kışlama hizmetleri verebilecek kapasitede ve mükemmel bir destinasyonda. Tüm bu avantajları, etkili ve ilgi çekici sosyal medya kullanımıyla ve tüm prestijli fuarlara katılım sağlayarak tüm potansiyel müşterilere ulaştırma hedefindeyiz. En başta söylediğim oluşturulan kurulların kurulma amaçlarından biri de bu. Sonuç olarak ne kadar kaliteli ürün ve hizmet üretirseniz üretin, bunu potansiyel müşterilerinize ulaştıramadıktan sonra başarılı olamazsınız. Bizim amacımız kooperatifimizi çok yönlü, 360 derece olarak yönetmek. Bu konuda tecrübeli arkadaşlarımız ile hep beraber çalışıyoruz. Vizyonumuz geniş. Yalnızca bugünü değil, yarınları da planlıyoruz ve bu yönde ilerliyoruz.
YATEK, Türkiye’nin mavi istihdamına iş gücü ve yan sanayi ihtiyacını nasıl karşılayacak?
Projemiz, tam kapasiteye ulaştığında ‘Mavi İstihdama’ 15.000 kişiye doğrudan istihdam sağlaması, 50.000 kişilik de dolaylı ve tetiklenen istihdam yaratması planlanmıştır. Projemiz milli bir proje. Devletimizden, tüm yetkililerden, bürokratlarımızdan, sektör bileşenlerinden tam desteğe sahibiz. Yetkili birimler, tüm üyelerimizin çıkarına olan iyileştirmelere, revizyonlara tam destek sağlıyor. Örneğin, tüm üyelerimizin hem yeni inşa projelerinde hem bakım onarım projelerinde hem de kışlama olarak yararlanabilecekleri ön rıhtım inşası. Burayı tüm üyelere olarak ‘Hep Birlikte’ işleteceğiz. Yapacağımız iş belli, üreteceğimiz projeler belli. Halihazırda işgücümüz de mevcut. Tabii ki tam kapasiteye geçtiğimizde ilave insan kaynağına ihtiyacımız olacak. Bu amaçla şimdiden bölgedeki eğitim kurumlarıyla görüşmeler planladık. Kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerimiz doğrultusunda eğitim kurumlarıyla görüşüp geleceğe şimdiden hazırlanmak konusunda verilerimizi kendileriyle paylaşacağız. Hangi konuda/uzmanlıklarda ne kadar bir işgücüne ihtiyacımız olabileceği projeksiyonlarını hep beraber yapacağız. Projelerle beraber destekleyici yan sanayinin de kendiliğinden bölgede oluşacağına inanıyorum. Zaten sektörde faaliyet gösteren yan sanayi firmaları, projelerimizden de pay almak için bölgede konumlanacaklardır.
YATEK’te yat inşa ve bakım/onarım hizmetlerinin nasıl yapılacağı ve bu süreçte kullanılan teknolojiler hakkında bilgi verebilir misiniz?
Tüm planlamalarımızı projemizin; sürdürülebilir, çevre dostu, yenilikçi, değişen müşteri isteklerine uyum sağlayabilen, odağına müşteriyi alan, en son teknolojik gelişmeleri kullanan, tersanelerden oluşması için yapmaktayız. Projemiz kapsamında, yat ve teknelerin denizden karaya alınması, denize indirilmesi ve barınma ihtiyaçları için 300 ve 1000 ton kaldırma kapasiteli toplam dört adet travel lift hizmet verecektir. Ayrıca, yüzer havuz ve ship lift gibi yatırımlar kısa ve orta vadede planlanarak ön rıhtım ve çekek alanlarının verimliliği artırılacaktır. Ege-Akdeniz havzasının en büyük ve en teknolojik yat/tekne inşa ve bakım-onarım kapasitesine sahip olan YATEK, yat ve tekne sahiplerinin öncelikli tercihi olmayı hedeflemektedir. Aynı zamanda 120 metreye kadar uzanan mega yat yeni inşa projeleriyle, global ölçekte tanınan bir Türk markası olma vizyonunu taşımaktadır.
Ve son olarak, yeni uygulamaya konulan KDV düzenlemesi hakkında neler düşünüyorsunuz? Bu yeni düzenleme, Türkiye’nin uluslararası yat ve tekne pazarındaki rekabetçiliğini nasıl etkiler?
Yeni düzenlemeyle beraber boyu 24 metreden küçük olan teknelerin tüm ürün ve hizmet alımlarının KDV istisnası dışında tutulması doğal olarak maliyet açısından negatif bir etki yapacaktır. Her ne kadar bu ekstra maliyetin ihracat gerçekleştikten sonra iadesi mümkün olsa da uzun yeni inşa zamanları baz alındığında üreticiler, ek bir finansman yüküne sebep olacaktır. Bu da fiyatlara yansıyacaktır. Uluslararası rekabetimizi desteklemek adına bu konunun yetkililerce yeniden değerlendirilmesini rica ediyoruz.
Adem Kocadağ kimdir?
Haziran 2024’te gerçekleştirilen Genel Kurulda seçilen YATEK Yönetim Kurulu’nda 2. Başkan olarak görev alan Adem Kocadağ, ESKO Denizcilik, Alpha Marine Danışmanlık Türkiye, Esko Ship Management Dubai, Bestankers Ltd, Aegean Lojistik’in Kurucu ve Yönetici Ortağıdır. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden (İTÜ) Gemi İnşaatı ve Gemi Makinaları Mühendisi olarak 1990 yılında mezun olmuştur.
-İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Meclis Üyesi
-TMMOB Gemi Mühendisleri Odası Üyesi (GMO);
-Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Teknik İşler ve Ar-ge Komisyonu Üyesi
-Türk Deniz Eğitim Vakfı mütevelli heyet üyesi (TUDEV);
-Fenerbahçe Spor Kulübü Kongre Üyesi
-Denizci Fenerbahçeliler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi
-S.S. Yat ve Tekne İmalatçıları Endüstrisi Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi (YATEK) 2. Başkanı.
Kaynak: 7DENİZ DERGİSİ
7DENIZ – Haber Linki İçin Tıklayın !
DenizHindi
9 Mart 2025 – 03:10