TAB’dan kritik Emisyon Analiz Raporu

Türk Armatörler Birliği (TAB), Türk deniz taşımacılığı sektörünün Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi (EU ETS) kapsamındaki mevcut durumunu ve gelecekteki finansal yükümlülüklerini analiz eden kapsamlı bir rapor yayımladı. “2024 EU ETS Emisyon Analizi Raporu” başlıklı çalışmada, sektördeki karbondioksit (CO₂) emisyonlarının detaylı dağılımı, gemi tiplerine göre yoğunluk farkları ve şirketlerin sisteme entegrasyon sürecine dair çarpıcı bulgulara yer verildi.

2024 yılı verilerine dayanan raporda, şirketlerin önümüzdeki üç yıl boyunca ödeyeceği tahsisat bedelinin toplamda 380 milyon Euro’yu aşacağı hesaplandı.

Ro-Ro ve tankerler başı çekiyor

Emisyonların gemi türlerine göre dağılımında, Ro-Ro, gemi başına ortalama 37 bin ton emisyonla açık ara ilk sırada yer aldı. Onu sırasıyla ham petrol/ürün tankerleri (10.519 ton) ve konteyner gemileri (6.877 ton) izledi. Genel kargo ve kuru yük gemileri ise gemi başına en düşük emisyon yoğunluğuna sahip segmentler oldu.

Karbon emisyonunda Türk deniz taşımacılığının payı

Rapora göre Türk deniz taşımacılığı sektörü, AB genelindeki toplam karbon emisyonunun yüzde 2,68’ini oluşturuyor. Emisyonlar; AB içi seferler, AB’ye giriş-çıkış yapan hatlar ve limanlardaki bekleme sürelerine göre analiz edildi. Özellikle Ro-Ro ve konteyner gemileri gibi yüksek emisyon yoğunluğuna sahip gemi tipleri öne çıktı.

EU ETS kapsama oranına göre üç segment belirlendi

Ayrıca, şirketlerin EU ETS kapsamındaki yükümlülüklerinden nasıl etkilendiği, stratejik segmentlere göre incelendi. Raporda, her bir şirketin toplam emisyonunun ne kadarının AB sistemine dâhil olduğunu gösteren “EU ETS kapsama oranı” ölçütüyle şirketler üç kategoriye ayrıldı :

Yüksek etkilenme : Emisyonlarının %70’inden fazlası EU ETS kapsamında (220 şirketten 30’u)

Orta düzey etkilenme: %40–70 arası kapsama oranı (şirketlerin %82’si)

Düşük etkilenme: %0–40 arası oran (şirketlerin %4,5’i)

Tahsisat ödemelerinin gelecek öngörüleri

Önümüzdeki yıllarda yapılması gereken tahsisat ödemelerinin sektöre olan finansal etkisine dair öngörüler de raporda yer aldı. Buna göre, 2025 yılı sonuna kadar teslim edilmesi gereken tahsisat miktarı 907 bin ton CO₂’ye karşılık gelirken, finansal karşılığı yaklaşık 72,5 milyon Euro olarak belirlendi. Ödeme yükümlülükleri 2026’da 127 milyon Euro’ya, 2027’de ise 181 milyon Euro’ya çıkacak.

Türk Armatörler Birliği, söz konusu değişim sürecinde üyelerinin daha etkin bir izleme ve uyum süreci yürütebilmesi için gerekli eğitimlerin ve bilgilendirmelerin yapılacağını açıkladı. Raporun hazırlanmasında veri desteği sağlayan Global Factor Denizcilik Bölüm Başkanı Maruxa Heras García’ya da teşekkür edildi.

Kapsamlı rapora buradan ulaşabilirsiniz.