3.000 dwt’nin üzerindeki petrol tankerlerinden oluşan ve gölge filo olarak adlandırılan filo, altı ay önce 930 gemi (109,6 milyon dwt) iken 1.140 gemiye ve toplam 127,4 milyon dwt’ye ulaştı. Bu, Batılı yetkililerin yıllardır görülen en agresif yaptırımları uygulamasına rağmen, aylık ortalama 30 gemi artışına işaret ediyor.

Özellikle dikkat çeken nokta: Gölge filonun %78’ini oluşturan 886 tanker, geçen yıl sadece 191 olan sayıdan önemli ölçüde artarak, şu anda yaptırım uygulanan gemiler arasında yer alıyor. Bu, küresel petrol tankeri filosunun yaklaşık %9’unun, çoğunlukla Rusya’nın Sovcomflot, İran’ın NITC veya Venezuela’nın PDVSA ile bağlantıları nedeniyle kara listeye alınmış olduğunu gösteriyor.

Filonun yaşlanma profili de endişe verici boyutta. Ortalama yaşı 20,2 olan gölge tankerler, 15 yıllık ana akım ortalamasından önemli ölçüde daha yaşlı. Hurda sahalarına gitmek yerine, bu yaşlı gemilerin çoğu, yeniden satış primlerinin hurda değerlerini çok aşması nedeniyle gölge operasyonlara satılıyor.

Gölge filonun en büyük segmenti, 34.000 dwt’nin üzerindeki 977 tankeri içeriyor ve bu boyuttaki gemilerin küresel filonun %17,3’ünü oluşturuyor. Şu anda 166 gri VLCC ve 133 suezmax var, bu da gölge filonun küresel petrol tankeri tonajının %18,2’sini oluşturuyor.

Bu risklere rağmen, Batılı gemi sahipleri büyük kazançlar elde etti. Araştırma platformu Follow The Money, eski tankerlerin gölge operasyonlara satılmasıyla 6 milyar dolardan fazla kazanç elde edildiğini bildiriyor.

Denetime ek olarak, 800’den fazla yaptırım uygulanan geminin onaylanmış sigortası olmadığı bildiriliyor ve bu da felaket niteliğinde petrol sızıntıları veya çarpışmaların olasılığı konusunda endişe yaratıyor. Yaptırım paketlerinde listelenen kayıtlar, sigortacılar ve gemilerin sayısının artması, düzenleyici baskıyı vurguluyor, ancak şu ana kadar filonun genişlemesini durdurmak için pek bir şey yapılmadı.

Geçen ay, iki gemi sicil kaydı ve 105 gemi, AB’nin en son Rusya yaptırımlarında listelenen kuruluşlar arasında yer alırken, İngiltere de aynı zamanda Rusya bağlantıları nedeniyle 137 gemiyi hedef aldı. Geçen hafta ABD Hazine Bakanlığı, 2018’den bu yana İran’a yönelik en büyük denizcilik yaptırımlarını uygulamaya koydu.