BIMCO Nakliye Analiz Müdürü Filipe Gouveia, “Rusya ve Ukrayna’nın tahıl sevkiyatlarının Ocak ve Ağustos 2025 arasında yıllık bazda %49 düştüğü tahmin ediliyor. Her iki ülke de 2024’ün ikinci yarısındaki zayıf tahıl hasadının ardından daha az ihracat fazlası verdi. Genel olarak, her iki ülkenin toplam üretimi savaş öncesi seviyelerin %10 altında kaldı” dedi.

ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verilerine göre, Rusya ve Ukrayna’nın tahıl hasadı kötü hava koşulları nedeniyle geçen yıl sırasıyla %12 ve %6 oranında düştü. Azalan üretim karşısında Rusya, Şubat ve Haziran 2025 arasında buğday ihracat kotasını %63 oranında düşürdü.

Ukrayna’nın deniz yoluyla yaptığı sevkiyatlar, savaşla ilgili aksaklıklara ve Rusya’nın Mart 2025’te Odesa Limanı’nda gerçekleştirdiği greve rağmen devam etti. Ancak haziran ayında AB’nin Ukrayna’nın tarımsal ihracatına yönelik tarifesiz ticaret anlaşmasının süresi doldu ve revize edilen anlaşma artık buğday ve mısırı kapsamıyor.

2024 yılında Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük dördüncü ve beşinci tahıl ihracatçılarıydı. Rusya buğday ihracatında başı çekerken, Ukrayna mısırda dördüncü, buğdayda ise beşinci sırada yer alıyordu. Ukrayna’daki savaş, Ukrayna buğday ve mısır rekoltesinde düşüşe yol açtı ve son hasat sırasında rekolte savaş öncesi seviyelerin %33 altına düşerek yeni bir dip yaptı. Buna karşılık Rusya buğday verimini %9 oranında artırmayı başardı.

Gouveia, “Rusya ve Ukrayna’dan yapılan sevkiyatların zayıflaması, Ocak ve Ağustos 2025 arasında küresel tahıl sevkiyatlarında tahminen %6’lık bir düşüşe katkıda bulundu. ABD, Kanada, Avustralya, Arjantin ve Romanya’dan yapılan sevkiyatlardaki artış, Rusya ve Ukrayna’dan gelen zayıf yükleri ancak kısmen telafi edebildi. Genel olarak bu durum panamax, supramax ve handysize gemilere olan talebi olumsuz etkiledi” ifadelerini kullandı.

Bu yıl şimdiye kadar Rusya ve Ukrayna’dan yapılan tahıl sevkiyatlarının %70’i Akdeniz, Karadeniz ve Orta Doğu’daki limanlara yöneldi. Doğu Afrika ile Güney, Güneydoğu ve Doğu Asya’ya yapılan sevkiyatlar bir önceki yıla göre %62 düşerken, bu oran bir önceki yıla göre %13 puan daha yüksek.

Gouveia, “USDA’ya göre önümüzdeki on iki ay boyunca, Ukrayna mısır rekoltesinde beklenen %19’luk artışın etkisiyle Rusya ve Ukrayna tahıl sevkiyatlarında kısmi bir toparlanma bekliyoruz. Rusya’da beklenen %2’lik rekolte artışının Ukrayna’daki %8’lik düşüşle dengelenmesi nedeniyle buğday sevkiyatları sabit kalabilir. Toplamda, tahıl üretimlerinin savaş öncesi seviyelerin %6 altında ve savaşın başlangıcından bu yana en zayıf ikinci yıl olacağı tahmin ediliyor” diye konuştu.