Pekin ve Moskova, Rusya’nın Arktik bölgesindeki Kuzey Deniz Rotası (NSR) boyunca nakliyeyi ortaklaşa geliştirme ve ticarete açma konusunda anlaşmaya vardı.

Anlaşma, geçen hafta Çin’in Harbin kentinde Rosatom Direktörü Alexey Likhachev ve Çin Ulaştırma Bakanı Liu Wei arasında imzalandı. Rosatom, Arktik nakliyesinden ve ülkenin nükleer buz kırıcı filosundan sorumlu Rus devlet kuruluşudur. Toplantı, geçen yıl kurulan Kuzey Deniz Rotası işbirliği ortak komitesinin bir parçasıydı.

Rusya, NSR’yi Asya ve Avrupa arasında daha hızlı ve daha verimli bağlantılar sağlayabilen 21. yüzyılın önemli bir ulaşım arterini olarak görüyor.

Likhachev yaptığı açıklamada, “Bugün alınan kararlar, NSR’nin potansiyelini geliştirme konusunda Rus-Çin işbirliğine daha fazla ivme kazandıracak ve bu işbirliği fırsatlarını büyük sermaye projelerine dönüştürmemizi sağlayacaktır. İşbirliğimiz, küresel ticaret rotalarını çeşitlendirmemizi sağlıyor” dedi.

Çinli operatörler, Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan yeni ortaya çıkan Arktik kestirme yolunu kullanma konusunda ön saflarda yer alıyor. Geçen hafta, Sealegend’in Panamax konteyner gemisi Istanbul Bridge, Arktik’i sadece 5 günde geçerek rekor bir geçiş gerçekleştirdi. Çin’in Ningbo-Zhoushan limanından İngiltere’nin Felixstowe limanına kadar olan yolculuk 20 gün sürdü. Benzer bir yolculuğun Süveyş Kanalı üzerinden yapılması ise yaklaşık 40 gün sürüyor.

Hong Kong merkezli operatör, rotanın düzenli olarak deniz buzlarından arındırıldığı yaz aylarında Çin-Avrupa Arktik Ekspres hizmeti kurmayı hedefliyor.

Yeni anlaşma, enerji sektörü yatırımlarından Alaska kıyılarında ortak deniz devriyelerine kadar uzanan, bölgedeki Rusya-Çin işbirliğinin artmasının ardından geldi.

Bu yazın başlarında, birkaç buz kırıcı da dahil olmak üzere Çin araştırma gemileri, Kuzey Buz Denizi’nde aylarca süren seferler gerçekleştirdi. O dönemde bir hükümet sözcüsü, buzun yayılma alanı ve deniz buzunun hareketi hakkında bilimsel araştırmaların, bölgedeki ticari nakliye operasyonlarını optimize etmek için çok önemli olduğunu belirtti.

Husi faaliyetleri nedeniyle Süveyş Kanalı güzergâhında kesintiler devam ederken, Arktik kısayolu, en azından yaz aylarında alternatif bir ticaret yolu olarak öne çıkıyor.

Rusya, uluslararası operatörleri bu güzergâha davet etmeye istekli. Ancak, Ukrayna’da tam ölçekli savaşın başlamasından bu yana bu tür trafik neredeyse tamamen durdu ve artık niş Batılı operatörler bile bu güzergâhı nadiren kullanıyor. Rus olmayan trafik neredeyse tamamen Çinli şirketlere kaydı.

Geçen yıl, uluslararası Arktik transit trafiğinin %95’i Rusya’dan Çin’e akmıştır. Çin, 2024 yılında iki milyon tona yakın Rus Arktik ham petrolü alan önemli bir alıcı olarak ortaya çıktı. Bu sonbaharın başlarında, buz sınıflandırması olmayan bir petrol tankeri, sezon sonu deniz buzu nedeniyle rotada birkaç gün boyunca sıkışıp kaldı.

Kaynak: gcaptain.com