Türkiye, denizlerde biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik küresel çabaların temel metinlerinden biri olan Birleşmiş Milletler Deniz Biyolojik Çeşitlilik Anlaşması’nı (BBNJ) resmen onayladı. Söz konusu anlaşmanın onaylanmasını uygun bulan kanun, 27 Aralık 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Onaylanan metin, ulusal yetki alanları dışında kalan denizlerde biyolojik çeşitliliğin korunmasını ve deniz kaynaklarının sürdürülebilir kullanımını amaçlıyor. Böylece Türkiye, açık denizlerde çevrenin korunmasına yönelik uluslararası hukuki sorumluluklara taraf olmuş oldu.

Açık denizler için bağlayıcı çerçeve

Kanunla onaylanan anlaşma, 27 Eylül 2024’te New York’ta imzalanmıştı. Anlaşma, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi (UNCLOS) kapsamında, devletlerin egemenlik alanı dışında kalan denizlerde ekosistem temelli koruma yaklaşımını esas alıyor.

Metin ; deniz biyolojik çeşitliliğinin korunması, denizel genetik kaynakların sürdürülebilir kullanımı, çevresel etki değerlendirmelerinin güçlendirilmesi, bilimsel araştırma, veri paylaşımı ve uluslararası iş birliği gibi başlıklarda taraf devletlere yükümlülükler getiriyor.

Cezai yaptırımlar ve çevre hukuku vurgusu

Anlaşmanın iç hukukta yürürlüğe girmesiyle birlikte, deniz ekosistemlerine zarar veren faaliyetlere karşı daha etkin yaptırımların uygulanmasının önü açılıyor. Bu durum, çevreye karşı işlenen suçlarda caydırıcılığın artırılması ve denizlerin hukuki koruma altına alınması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.

Yeni düzenlemelerin, çevresel zarar doğuran faaliyetlere karşı devletin denetim ve yaptırım kapasitesini artırması bekleniyor. Bu çerçevede anlaşma, doğal kaynakların korunması bakımından hukuki bir güvence niteliği taşıyor.

Türkiye’nin denizcilik ve çevre politikası açısından önemi

Türkiye’nin anlaşmaya taraf olması, yalnızca çevresel sorumluluklar açısından değil, aynı zamanda denizcilik faaliyetleri, açık deniz kaynakları ve deniz yetki alanlarına ilişkin stratejik çıkarlar bakımından da önem taşıyor.

Uzmanlar, bu adımın Türkiye’nin deniz çevresine ilişkin uluslararası normlarla uyumunu güçlendirdiğine ve küresel çevre yönetiminde daha aktif bir rol üstlenmesine katkı sağladığına dikkat çekiyor.

The post Deniz Biyolojik Çeşitlilik Anlaşması yürürlükte appeared first on Haber Denizde.