NUSRAT’IN KOMUTANI İSMAİL HAKKI BEY’İN BİLİNMEYENLERİ

Birinci Dünya Savaşı’nın kaderini değiştirirken Çanakkale’yi geçilmez kılan Nusrat mayın gemisinin komutanı Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey, ölümünün 107’inci yılında anılıyor. İsmail Hakkı Bey’in ölümüyle ilgili önemli yanlışı düzeltmek isteyen 3. kuşak torunları Milliyet’e açıklama yaptı. Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey’in 8 Mart 1915 sabaha karşı Karanlık Limana döşediği 26 mayının stresiyle Nusrat gemisinde hayatını kaybettiği bilgisinin yanlış olduğunu belirten torunu Kaptan Cihat Gündoğdu, ölümün 14 Eylül günü kalp krizine bağlı gerçekleştiğini söyledi. Gündoğdu, “Büyük dedem 7-8 Mart gecesi görevini başarıyla yaparken bir kalp rahatsızlığı geçirmiş, tedavi olmuş ve görevine dönmüş. Donanma kayıtlarındaki gibi gerçek olan mayın döküm harekâtından 6 ay sonra 14 Eylül 1915 tarihinde Kasımpaşa Deniz Hastanesi’nde vefat ettiğidir.” dedi. Gündoğdu, büyük kahramanlık gösteren dedesinin Kulaksız Deniz Şehitleri Mezarlığı’ndaki mezarının bulunmasını isterken raslantı sonucu Atatürk’ü Samsun’a götüren Bandırma vapurunda da görev yaptığının altını çizdi.

Çanakkale Kahramanı Nusrat

8 Mart 1915 gecesi Çanakkale’yi geçerek İstanbul’a ulaşmayı hedefleyen tarihin en büyük deniz gücünün durdurulmasında çok önemli rol oynayan Nusrat mayın gemizinin komutanı Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey’di. İki gün önce kalp krizi geçirmesine rağmen 26 mayını Erenköy Karanlık koya dökmeyi başararak İngiliz Irresistible ve Ocean ile Fransız Bouvet gemisini batıran Yüzbaşı İsmail Hakkı Bey, Inflexible, Golva ve Suffren’i ağır yaralanarak savaş dışı kalmasını sağlamıştı. Tophaneli İsmail Hakkı Bey olarak tarihe geçen komutanın, mayınların denize bırakıldığı 8 Mart sabahı öldüğü bilinirken 3. kuşak torunları yanlış bilinenleri düzeltmek için çabalıyor. İsmail Hakkı Bey hakkında yazılan tek kitap olan Çanakkale Kahramanı Nusrat’ın yazarı Kaptan Cihat Gündoğdu, doğru bilinen yanlışları anlattı.

Nusrat’ın komutanı için yazılan tek kitap

Cihat Gündoğdu, büyük dedesi İsmail Hakkı Bey’in Tophaneli olarak anılmasına rağmen Trabzon’un Akçaabat ilçesine bağlı Yukarı Ahanda köyünde 1876 yılında doğduğunu söyledi. Kaptan Gündoğdu, 1897 yılında teğmen olarak başladığı meslek hayatında hep başarılı olan İsmail Hakkı Bey’in ilk görev gemisinin Mansure korveti olduğunu, Atatürk’ü Samsun’a götüren Bandırma gemisinde 1909 tarihinde 10 ay seyir subaylığı yaptığını ekledi. Gündoğdu, “Kitabımı 2006 yılından beri ailemiz arasında dolaşan bilgi ve belgelerden yola çıkarak yazmaya karar verdim. Alman ve İngiliz arşivlerini taradım. Kaptan gözüyle değerlendirmeler yaparak kaleme aldım. Nusrat’ın komutanı üzerine yazılmış tek kaynağı oluştururken aile mirasımızı korumaya çalıştım.” dedi.

Enver Paşa’nın onayıyla ‘Şehit’ünvanı verildi

İsmail Hakkı Bey’in Nusrat mayın gemisine kadar 14 ayrı gemide çalıştığını belirten Gündoğdu, düzeltilmesi gereken en büyük yanlışın büyük dedesinin ölüm tarihi ve nedeni olduğunu belirtti. Gündoğdu, ” 8 Mart 1915 sabahı Çanakkale Boğazı’na bıraktığı 11’inci hattaki 26 mayın, 18 Mart zaferinin kazanılmasını sağladı. Bu zorlu görevden 3 gün önce kalbi İsmail Hakkı Bey’i adeta yoklamıştı. Hatta tarihi görev sırasında da kalbinden rahatsızlandı ama görevini tamamladı. Müzmin kalp rahatsızlığının artması nedeniyle Ağustos 1915 tarihinde merkez görevine alındı. Kasımpaşa deniz hastanesi’nde tedavi altına alınmış ama yorgun kalbi daha fazla dayanamamı. 14 Eylül 1915 günü henüz 39 yaşındayken hayatını kaybetmiş. Ölüm sebebi ‘sekte-i kalp’ olarak kayıtlara geçerken Sultan Reşat ve Başkumandan Vekili Enver Paşa tarafından ‘şehit’ ünvanı verilmiş” dedi.

“Mezarının bulunması için çabalıyoruz”

Kasımpaşa, Kulaksız’daki Deniz Şehitliği’ne gömülen İsmail Hakkı Bey’in kezarının belli olmadığını belirten Gündoğdu, ” Görevinden 6 ay sonra ölmesine rağmen çok az kişiye verilen ‘Şehiden’ ibaresi, Osmanlı donanmasının gösterdiği vefanın örneği. Pek çok filme konu olan büyük dedemin mezarının bulunması ailemiz için çok önemli. kitabın ardından şimdiki amacımız mezarının bulunması ve her 14 Eylül’de mezarı başında vatan sevgisinin hatırlatılacağı bir anmanın düzenlenmesi. Torunu rahmetli dedem Mehmet Gündoğdu’nun tek mirası dedesinin mezarının bulunması” diye konuştu.

Tarihi kaynaklarla geçmişine ulaştı

Son Mektup filminde İsmail Hakkı Bey’i canlandıran Bülent Şakrak ile Kulaksız’da büyük dedesinin mezarını arayan Cihat Gündoğdu, oğlunun ismini Nusret koymuştu. Gündoğdu, Akçaabat nüfus Müdürlüğü’nden edindikleri kayıtları, Fransız mayın tarama gemisi Provence’nin komutanı Deniz Yüzbaşı Litre’nin hatıratlarını, İngiliz Amiral Sir Sackville Hamilton Carden’in sözleri ve Nusrat mayın gemisinin fotoğraflarıyla zenginleştirdiği kitabında tüm detayları yazdığını açıkladı.