Gizliliği Kaldırılan Clinton Dönemi Beyaz Saray Belgesi

NATO 75.yıl zirvesinden bir süre önce Amerikan Milli Arşivlerinden gizliliği kaldırılan Clinton dönemi Beyaz Saray belgesi, 1997’de ABD’nin Rus devlet başkanı Yeltsin’e NATO’nun genişlemesi konusunda danışma sözü verdiğini ortaya koyuyor.

Mart 1997’de Helsinki’de Yeltsin Clinton’a şunları söylemiş: “Pozisyonumuz değişmedi. NATO’nun doğuya doğru ilerlemesi bir hata olmaya devam ediyor. Ancak bunun Rusya açısından olumsuz sonuçlarını hafifletecek adımlar atmam gerekiyor. NATO ile bir anlaşmaya girmeye hazırım, bunu istediğim için değil, zorunlu bir adım olduğu için. Bugün için başka bir çözüm yok.”

Bu durum Amerikan çıkarlarına yakın duran Boris Yeltsin’in, ABD’nin destek vereceği yönündeki umutlarına rağmen, NATO’nun genişlemesine karşı çıktığını ve 1997 NATO-Rusya Konseyi Kuruluş Senedi’ni “zorunlu bir adım” olarak gördüğünü ortaya koyuyor.

Aynı günlerde 5 Şubat 1997’de New York Times gazetesindeki, “Ölümcül Hata” başlıklı makalesinde 1946’da yarattığı Çevreleme (Containment) Politikası ile ünlenen Sovyet karşıtı diplomat ve stratejist George Kennan şöyle yazmıştı:

“NATO’yu genişletmek, tüm soğuk savaş sonrası dönemde Amerikan politikasının en ölümcül hatası olacaktır.”

Bu sözlerden sonra NATO 1999 sonrası günümüze kadar 7 kez genişleyerek 16 üyeli savunma örgütünden 32 üyeli bir saldırı örgütüne dönüştü. Ukrayna’nın 33. Üye olması için savaş bile göze alındı. Rusya’nın tamamen kuşatılması ve parçalanmasına yönelik neocon jeopolitiği Türkiye’nin jeopolitik çıkarlarını yerle bir edecek özelliklere sahiptir. Trump ve yardımcısı JD Vance’in kuzeyimizdeki savaşı sonlandırma niyet ve vizyonları bu nedenle çok önemlidir. Dilerim ülkemizdeki Amerikan/NATO mandacıları en az George Kennan ve Trump/Vance kadar söz konusu ölümcül hatayı görebilirler.

Cem Gürdeniz