Marineland şantajı: 30 belugayı öldürebiliriz

Art arda yaşanan yunus ve balina ölümleriyle nam salan Kanada’daki deniz parkı Marineland, kendilerine hükümet tarafından fon sağlanmadığı takdirde, tutsak ettikleri 30 belugayı öldürmekle tehdit ediyor. Kurdukları 70 yıllık sömürü çarkında, çok sayıda yunus, orka ve deniz aslanı esaret altında yaşamını yitirirken, sadece 2019’dan bu yana tesiste 20 beluga hayatını kaybetti.

Marineland adlı hayvan hapishanesi, kira sözleşmesinin feshinin ardından, Kanada federal hükümeti mali destek sağlamazsa, Niagara Şelalesi’ndeki tesiste esir ettikleri 30 beyaz balinayı (beluga) “ötenazi” adı altında öldüreceğini bildirdi. Bu tehdit, esaret altındaki belugaların Çin’deki bir başka yunus parkına satılmasına izin vermeyen bakanlık kararının ardından geldi.

“Fon sağlamazsanız öldürürüz”

Ontario’da “eğlence parkı” olarak pazarlanan Marineland; hayvanat bahçesi ve tematik akvaryum gibi çeşitli esaret birimlerini bir arada bulunduran büyük bir kompleks olarak hayvan sömürüsü üzerinden 70 yıl boyunca kâr elde etti. Ancak son yıllarda ardı arkası kesilmeyen hayvan ölümleri sebebiyle sıklaşan federal soruşturmalar, hayvan esaretine karşı artan toplumsal farkındalık ve 2019’da hayata geçirilen yasal düzenlemeler Marineland‘i iflasa ve kaçınılmaz sona sürükledi. Bu yaz sezonunda kapılarını açmayan ve faaliyetlerini kademeli olarak durdurmak zorunda kalan tesis, geçtiğimiz Şubat ayında kalan hayvanların “hızla” başka yerlere nakledileceğini açıklamıştı.

Parktaki beyaz balinaların geleceği için zulüm içermeyen çözümler üreten hayvan hakları örgütleri ve akademisyenler, hayvanların Whale Sanctuary Project gibi deniz içindeki bir koruma alanına taşınması için uzun süreli bir kampanya yürüttü. Marineland ise, belugaları Çin’in Zhuhai kentindeki Chimelong Ocean Kingdom’a satmayı planladığını belirtti. Kanada Balıkçılık Bakanı Joanne Thompson’ın ihracat iznini resmi olarak reddetmesinin ardından, Marineland bu kez de hayvanların yaşamı üzerinden tehdit ve şantaja başvurarak bakanlık kararını bu olası katliamdan sorumlu tuttu.

Çünkü Thompson, hükümet kararının ardındaki yasal ve ilkesel duruşu şöyle açıklamıştı: “Belugaların Çin’e satılması, maruz kaldıkları muameleyi sürdürmek anlamına gelecekti. Satış talebini olumlu değerlendirmek, hayvanların esaret altında kalmaya ve insanlar için sergilenmeye devam etmesi anlamına gelecekti. Böyle bir ihracatı vicdanen onaylayamazdım. 2019’da geçirdiğimiz yasal düzenleme de bunu gerektiriyor.”

Yükümlülük mü, yük mü?

3 Ekim tarihli bir mektupta Marineland, ağır borç altında olduğunu ve balinalara “yeterli bakım sağlayacak kaynaklara sahip olmadığını” bildirdi. Şirket, federal hükümetin 7 Ekim’e kadar parka fon sağlamaması veya balinaların ihracatına izin vermemesi halinde, “dünyadaki en büyük esaret altındaki balina topluluklarından birini” öldürmek (ötenazi) gibi “yıkıcı bir karar almak zorunda kalacaklarını” ifade etti.

Basına sızdırılan mektupta, “Marineland’deki finansal krizin ciddiyeti abartı değil; her gecikme balinaların refahını ve güvenliğini tehlikeye atıyor, harekete geçmek için zamanımız tükeniyor,” denildi.

Ontario Eyalet Başbakanı Doug Ford, eyaletin “ne gerekiyorsa yaparak” kalan balinalara “mümkün olan en iyi hayatı sağlamakta kararlı olduğunu” belirtti ve parkın durumunu “gerçekten korkunç” olarak nitelendirdi.

Eyalet yasalarına göre Ontario, balinaların güvenliğini sağlamak için onlara el koyma yetkisine sahip. Park satıldığında ise, bu süreçte yapılan masrafları geri alma hakkına sahip.

“Ahlak dışı, korkunç bir manipülasyon”

Hayvan Hakları örgütü Animal Justice yöneticisi ve avukatı Camille Labchuk’un açıklaması, esaret endüstrisinin kirli yüzünü ortaya koyuyor: “Marineland onlarca yıldır balinaları daracık tanklarda tutarak rant elde etti ve şu anda Niagara Şelalesi’nde yüz milyonlarca dolar değerinde mülke sahip. Bu hayvanların gelecekteki bakımını finanse etmek Marineland’in ahlaki sorumluluğudur. Bu kriz bir gecede ortaya çıkmadı. Yıllarca süren ihmal ve zulmün sonucunu şimdi görüyoruz. Marineland’in hükümeti tehdit edercesine kararını geri çevirmeye zorlaması, hatta balinaları öldüreceğini beyan etmesi kabul edilemez bir tutumdur.”

World Animal Protection Canada’dan Colin Saravanamuttoo ise, Marineland’in tutumunu “ahlak dışı” olarak niteledi ve yetkilileri “derhal devreye girip belugaların bakımını sağlamak” için harekete geçmeye çağırdı: “Kanada hükümetini doğru bir karar aldığı için rehin tutmak korkunç bir manipülasyondur. Marineland, artık herhangi bir hayvanın yasal sahipliğini sürdürecek ahlaki ve etik meşruiyetini tamamen yitirmiştir.”